Phân loại tác giả theo quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ

Việc xác định các loại tác giả có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định phạm vi quyền của tác giả trong từng trường hợp cụ thể. Vậy, dựa theo quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ, việc phân loại tác giả được xác định theo những tiêu chí nào?

Tác giả là người sáng tạo tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học (sau đây gọi chung là tác phẩm) là tác giả của tác phẩm đó, tác giả của các tác phẩm văn học, nghệ thuật, các công trình khoa học chỉ có thể là những con người cụ thể khi họ đã bằng lao động sáng tạo của mình trực tiếp tạo ra tác phẩm. 

Việc phân loại tác giả là căn cứ để xác định phạm vi quyền nhân thân cũng như quyền tài sản của họ nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho từng tác giả trong những trường hợp nhất định. Việc phân loại tác giả có thể dựa theo những tiêu chí sau:

Thứ nhất, dựa vào số lượng người lao động sáng tạo để tạo ra tác phẩm, bao gồm Tác giả đơn nhất và Đồng tác giả. 

Tác giả đơn nhất là cá nhân bằng lao động sáng tạo của mình trực tiếp tạo ra toàn bộ tác phẩm. Hay nói cách khác,người tạo ra tác phẩm là tác giả của toàn bộ bộ tác phẩm. Trong trường hợp này này người đó được hưởng toàn bộ các quyền nhân thân và quyền tài sản của tác giả đối với tác phẩm. 

Đồng tác giả là nhiều cá nhân hợp tác để cùng nhau bằng lao động sáng tạo tạo ra tác phẩm. Mỗi người trong số họ được gọi là đồng tác giả của tác phẩm. Trong trường hợp này, những người đó cùng nhau hưởng các quyền nhân thân cũng như quyền tài sản của tác giả đối với tác phẩm. 

Thứ hai, dựa vào nguồn gốc tác phẩm bao gồm tác giả tạo ra tác phẩm gốc và tác giả tác phẩm phái sinh. 

Tác giả tạo ra tác phẩm gốc là những người bằng lao động sáng tạo trí tuệ tạo ra tác phẩm với một nội dung, chủ đề, tư tưởng, cách thức thể hiện hoàn toàn mới. Trong từ điển Hán Việt, loại tác giả này được gọi là nguyên tác. 

Tác giả tác phẩm phái sinh là những người tạo ra tác phẩm từ tác phẩm của người khác đã được công bố, phổ biến, gồm:

– Tác giả dịch thuật: là người dịch tác phẩm từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. 

– Tác giả phóng tác: Là người tạo ra tác phẩm mô phỏng theo nội dung của tác phẩm được phóng tác, có thể được chuyển từ thể loại này sang thể loại khác hoặc sửa đổi trong cùng một thể loại, bao gồm cả sửa đổi bố cục tác phẩm để làm cho tác phẩm phù hợp với điều kiện khác nhau của việc khai thác, sử dụng.

– Tác giả cải biên: Là người sáng tạo ra tác phẩm bằng cách thay đổi hình thức diễn đạt tác phẩm gốc.

– Tác giả biên soạn: Là người từ các tác phẩm, các tài liệu khác để tạo ra tác phẩm theo cách sắp xếp sáng tạo của riêng mình.

– Tác giả chú giải: Là người làm rõ nghĩa một số từ, câu hoặc địa danh trong tác phẩm đã có

– Tác giả tuyển chọn: Là người bằng lao động sáng tạo để tập hợp một cách chọn lọc những tác phẩm của một hoặc nhiều tác giả thành tác phẩm tuyển tập hoặc tuyển chọn từ nhiều tác phẩm của nhiều tác giả để tạo thành tác phẩm hợp tuyển theo chủ đề nhất định.

Thứ ba, dựa vào mối quan hệ lao động trong quá trình tạo ra tác phẩm bao gồm tác giả đồng thời và không đồng thời là chủ sở hữu quyền tác giả.

Tác giả đồng thời là chủ sở hữu quyền tác giả là người bằng thời gian và chi phí vật chất của mình để lao động sáng tạo và trực tiếp tạo ra tác phẩm, công trình.

Tác giả không đồng thời là chủ sở hữu quyền tác giả là người bằng lao động sáng tạo của mình để trực tiếp tạo ra tác phẩm, công trình theo nhiệm vụ được giao hoặc theo hợp đồng.

Việc xác định tác giả như trên có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định phạm vi quyền nhân thân và quyền tài sản của họ đối với tác phẩm.

Để được tư vấn và sử dụng dịch vụ Quý khách vui lòng liên hệ:

—————————————————

CÔNG TY LUẬT TNHH THB LAW

Văn phòng đại diện: Tầng 3, số 10 ngõ 102 Trần Phú, Hà Đông, Hà Nội

Điện thoại: 0836383322

Email: huyenvu@thblaw.com.vn

Website: thblaw.com.vn

Bài viết liên quan

Người quản lý tác phẩm khuyết danh có được biểu diễn tác phẩm khuyết danh đó trước công chúng hay không?

Đăng vào ngày: 04/04/2025

Theo quy định tại Điều 42 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi bởi khoản 12 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009, khoản 12 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 quy định về chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan…

Xem thêm

Phân biệt cải biên và chuyển thể

Đăng vào ngày: 31/03/2025

Ngày nay việc chuyển thể, cải biên, tác phẩm diễn ra hết sức đa dạng. Chẳng hạn như chuyển từ tác phẩm truyện thành một bộ phim. Việc chuyển thể góp phần đưa tác phẩm đến gần hơn với công chúng, đồng thời làm cho đời sống tinh thần trở nên sinh động hơn. Vậy,…

Xem thêm

Có phải quyền tác giả không bảo hộ nội dung, ý tưởng?

Đăng vào ngày: 27/03/2025

Mục lục bài viết1. Khái niệm quyền tác giả2. Có phải quyền tác giả không bảo hộ nội dung, ý tưởng?3. Vì sao nói bản quyền tác giả bảo hộ hình thức không bảo hộ nội dung?4. Quyền tác giả bảo hộ tác phẩm thể hiện dưới hình thức nào?5. Bảo hộ quyền tác giả…

Xem thêm

Mối quan hệ giữa bản quyền và quyền tác giả

Đăng vào ngày: 25/03/2025

Ở Việt Nam chưa có quy định cụ thể về khái niệm bản quyền. Tuy nhiên bản quyền có thể được hiểu là một thuật ngữ pháp lý được sử dụng để miêu tả quyền tác giả có, đối với các tác phẩm văn học và nghệ thuật của người đó. Các tác phẩm thuộc…

Xem thêm